ببین
آیدین
شهر باستانی تریلس
شهر باستانی ترالیس در مرکز استان آیدین، همان شهریست که معمار بنای تاریخی ایاصوفیه یعنی آنتمیوس و همچنین آلکساندروس یکی از اطبای مهم در تاریخ طبابت در آنجا بدنیا آمده و بزرگ شده اند. این شهر همچنین محل استفرار نماد شهر آیدین یعنی بنای تاریخی سه چشم (اوچ گوزلر) میباشد. اینجا یکی از مجلل ترین مجموعه های ورزشی و حمام های آناتولی بشمار میرود.
این شهر همچنین دارای یک حمام رومی، آمفی تئاتر، آگورا و استادیوم میباشد.
این شهر که شهرت خود را مدیون محصولات چرمی و ظروف سفالی قرمز میباشد، دو مجسمه ساز بزرگ بنام آپولونیوس و تائوریسکوس را به خود دیده است. دو مجسمه معروف جهان در عرصه هنر مجسمه سازی بنام فارنس بول و یونگ آتلت در بین آثار خارق العاده شهر باستانی ترالیس قرار دارند.
بر روی سنگ مزار یک جوان بنام سیکیلوس که در قرن اول و دوم پس از میلاد در اطراف ترایلس زندگی میکرده، ترانه ملودی یونان و نت های موسیقی یونان حکاکی شده است. محققان بر این باورند که این قدیمی ترین ترانه تاریخی است که نت آن نوشته شده است.
مهمترین وجه این نوشته، وجود نت در هر هجای کلمات است. تعداد ملودی های تاریخی که از قرون باستان باقی مانده اند بسیار کم است. یکی از این ملودی ها، مربوط به مزار سیکیلوس است.
کوش‌آداسی
منطقه کبوتر (گوورجین) که اسم خود را از بندر ورودی شهر یدک گرفته، یکی از مهمترین مراکز گردشگری ترکیه بشمار میرود. این منطقه که در ۷۱ کیلومتری آیدین قرار دارد، واقع در یک منطقه گردشگری مهم است که مناطق افس، خانه مریم مقدس، میلت، دیدیما، پاموق قلعه، مارماریس و بودروم را هم در برگرفته است. این منطقه همراه با مارینا، پلاژهای متعدد، کمپ های در دل طبیعت و اماکن تفریحی خود یک تجربه فوق العاده رنگی و زنده را برای بازدیدکنندگان خود رقم میزند.
کوش آداسی همه ساله در فصول بهار، تابستان و پاییز پذیرای گردشگران در مناطق حومه خود اعم از آب درمانی چیبان (یاوان سو)، ونوس، گوزل چاملی و داودلر، غارهای اصلانلی و زئوس، پارک ملی شبه جزیره دیلک و دره های درون پارک ملی و آبگرم های مستقر در پارک ملی میباشد.
مناطق مسکونی کوش آداسی به نسبت سن افراد دسته بندی میشود. در دامنه تپه دیلک که در شمال شرقی پارک ملی واقع شده قلعه های پانیونیون که بعنوان محل تلاقی ۱۲ شهر یون شناخته میشود و بقایای ساختمان پارلمان وجود دارد. در اینجا میتوانید از قلعه ونیز و شهر آنایا بازدید کنید.
منطقه مسکونی و باستانی پیگاله که بر روی صخره ها بنا شده و میزبان قلعه بیزانس است و نام امروزی آن جزیره کبوتر (گوورجین) میباشد، دارای یک قلعه بنام آدا قلعه کوچک است که در قرن نوزدهم بعنوان برج مراقبت دریایی علیه دزدان دریایی عثمانی از آن استفاده میشده است که جزء بناهای مهم برای بازدید در این منطقه بشمار میرود. قلعه های اطراف کوش آداسی هم در زمان امپراتوری عثمانی ساخته شده اند.
مارینای کوش آداسی، بواسطه مارینا و بندر زیبای خود یکی از بهترین مناطق برای لنگر اندازی قایق های تفریحی و کشتی های مسافربری و همچنین خرید کالا میباشد. کوش آداسی که بواسطه بندر قایق های تفریحی و دو اسکله مخصوص پهلوگیری کشتی های کروز خود میزبان گردشگران میباشد، بعنوان دومین دروازه دریایی مهم ترکیه بشمار میرود. در بندر، فریبوت ها بدون وقفه خدمات حمل و نقل ارائه میکنند. همچنین در بندر تعداد زیادی قایق های تفریحی و یات در انتظار شما هستند تا شما را به یک سفر دریایی و خنک ببرند.
قلعه جزیره کبوتر (گوورجین)
قلعه جزیره کبوتر که نام خود را به کوش آداسی هم ارمغان داده، بر روی یک صخره از جنس سنگ و آجر بنا نهاده شده و در ورودی خلیج کوش آداسی قرار دارد و بندر آنجا را تحت حفاظت دارد. اولیا چلبی یکی از سیاحان معروف تاریخ، در سال ۱۶۷۱ میلادی به کوش آداسی سفر کرده و در کتاب سیاحت نامه خود آورده است که همه سال ۱۰۰.۰۰۰ کبوتر قلعه کبوتر (گوورجین) مستقر در این جزیره کوچک مسحور کننده را زیارت میکنند.
میلتوس (میلت) و دیدیما
میلت بعنوان پایتخت تمدن، فرهنگ، هنر و علم با تاریخ ۳۵۰۰ ساله خود یکی از مهمترین شهرهای تاریخ بشریت میباشد. این شهر که بعنوان مرکز علوم مثبته شناخته شده است، مرکز محققان طبیعت میباشد. میلت که همچنین بعنوان شهر فیلسوفان نیز شناخته میشود، محل رشد و نمو بسیاری از شخصیت ها و فیلسوفان تاریخی همچون تالس، آناکسیماندروس و آناکسیمنس و همچنین برنامه ریز شهری مشهور هیپوداموس بوده است. میلت که ۲۵۰۰ سال پیش مرکز آزادی اندیشه بوده است، اکنون تبدیل به یک جاذبه گردشگری شده و تبدیل به یکی از بزرگترین شهرهای تمدن یون شده است. این شهر تبدیل به یک شهر جهان وطنی شده که همه ساله توجه بسیاری از افراد را به خود جذب میکند.
میلت در مرز جنوب غربی دره مندرس و حدفاصل سوکه و دیدیم در منطقه ای بدور از ترافیک واقع شده است. بجای شهرهای بزرگ در حومه خود چند دهکده زیبا جای داده است: در شمال دوغان بیک، در غرب باتی کوی، در جنوب آق کوی و در مجاورت آن دهکده بالات قرار دارد. پارک ملی دلتای مندرس بزرگ- شبه جزیره دیلک در غرب شهر میلت تا دلتای مندرس امتداد دارند.
هرچقدر هم که آگورا در عصر حاضر در زیر باتلاق ها پنهان شده باشد، اما پایه های عظیم استوآها مشهود و قابل رویت هستند و این نشان دهنده عظمت مرکز این شهر در دوران هلنیستی و رومیان است. این منطقه ۱۵۰ متر با آمفی تئاتر میلت فاصله دارد که توسط امپراطور روم مارکس آئورلیوس بنا نهاده شده است. یک حمام که توسط امپراطور به نمایندگی از همسرش فائوستینا بنا نهاده شده است.
حمام فائوستینا به خوبی محافظت شده است. با مرمت سازی های صورت گرفته در سالهای اخیر ابعاد این مجموعه، تنوع مکانی آن و غنای داخلی آن توسعه پیدا کرده است.
علاوه بر آمفی تئاتر و قلعه، یک کاروانسرا، حمام فائوستینا، صومعه سراپیس، آگوراها، عمارت الیاس بیک، بنای یادبود بندر بزرگ و بقایای محوطه شهر از جمله اماکنی هستند که در شهر باستانی قابل بازدید میباشند.
در موزه میلت مجسمه ها، کاسه های سفالی، سکه ها، کتیبه ها و سایر آثار باستانی کوچک با اشکال مختلف به نمایش گذاشته میشود... این موزه نسبتا کوچک اما غنی درست در محوطه بیرونی ویرانه های شهر میلت قرار گرفته است.
مارینای دیدیم
مارینا که از هر جهت در مسیر قایق های تفریحی دریای اژه قرار گرفته یکی از بنادر معروف مناطق چشمه، کوش آداسی، بودروم، داتچا، مارماریس و فتحیه بشمار میرود.
صومعه (عبادتگاه) آپولون در دیدیما
صومعه آپولون که سومین عبادتگاه بزرگ قرون وسطی بشمار میرود و معماری آن به سبک یون میباشد نسبتا خوب محافظت شده است. این صومعه که در مرکز شهرستان ینی حصار واقع شده در دل منطقه مقدس دیدیما قرار دارد. در هرودوت بعنوان اولین منبع منثور در خصوص شهر دیدیما نوشته شده است که پادشاه مصر نخوی دوم و پادشاه لیدیا کرویسوس ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برای صومعه آپولون در دیدیما نذر کرده بوده اند. صومعه آپولون شبیه صومعه آرتمیس در افس میباشد که توسط آرتمیس برادر دوقلوی آپولون بنام وی برای کاهنین برانشید ساخته شد. مکان مقدس آپولون که در دوران آرکائیک بسیار مشهور بود، ۹۴۹ سال قبل از میلاد مسیح توسط امپراطوری پارس تخریب گردید و از دوباره ساخته شد و در دوران اسکندر مقدونی، سلوکیان، برگاما و رومیان ملحقات مختلف به آن اضافه گردید. صومعه که یکی از مراکز اصلی رسالت پیامبران مشهور در دوران باستان بشمار میرفته به دستور تئودوسیوس در سال ۳۸۵ پس از میلاد به کل اهمیت خود را از دست داد و پس از ترویج مسیحیت هرگز ساخت آن به اتمام نرسید. پایه هایی که امروز در محوطه حیات صومعه مشاهده میشود، نمودی از بقایای صومعه دوران اولیه بشری میباشد.
آفرودیزیا
آفرودیزیا که در سال ۲۰۱۷ در لیست میراث جهانی یونسکو جای گرفته است، نام خود را از الهه عشق یونان آفرودیت گرفته است. آفرودیزیا که در منطقه قره جه سو استان آیدین قرار گرفته یکی از شهرهای باستانی آناتولی میباشد که به خوبی محافظت شده است. قدمت این شهر که به ۷۰۰۰ سال قبل بر میگردد، به لطف کشف معادن مرمر اهمیت و غنا پیدا کرد. این معادن باعث شد تا یک مدرسه مجسمه سازی در منطقه ایجاد شود و در نتیجه آفرودیزیا تبدیل به مرکز هنر مجسمه سازی گردید. مجسمه سازان این شهر در دوران امپراطوری روم مشهور شدند. در میان ویرانه های شهر مسحور کننده، بقایایی از دروازه تتراپیلون، آمفی تئاتر باستانی، استادیوم و صومعه ها به چشم میخورد. موزه آفرودیزیا مرکز نمایش مجسمهای مسحور کننده از این شهرک میباشد.
مگنزیا اد میندرام
مگنزیا (در ۲۰ کیلومتری منطقه سوکه) در فاصله ای نزدیک به منطقه اورتاکلار یک منطقه باستانی میباشد که به خوبی محافظت شده است.
این شهر در مثلث پرینه، افس و ترایلس از موقعیت تجاری و استراتژیک مهمی برخوردار است. شهرت و اهمیت امروزی مگنزیا از معماری معمار معروف اهل پرینه یعنی هرموگنس که آثار وی تا به امروز باقی مانده است نشأت میگیرد. ویتروویوس نویسنده معروف اهل رم، مدعی است که بنای اصلی هرموگنس همان صومعه لویکوفرینه در مگنزیا میباشد. هرموگنس این صومعه را بر روی بقایای اولیه صومعه آرکائیک مربوط به دوران هلنیستی بنا کرده است. این صومعه بر اساس معماری یون ساخته شده و در دوران هلنیستی چهارمین صومعه بزرگ منطقه آناتولی بشمار میرفته است.
در نتیجه کاوشهای صورت گرفته در منطقه مقدس آرتمیس محراب جلویی صومعه و یک سکوی برگزاری مراسم از جنس مرمر در میان آگورا کشف گردید. برای ورود به آگورا باید از یک دروازه مقدس در صومعه آرتمیس عبور کرد. آگورای این شهر باستانی بزرگترین بازارچه دوران خود بوده است. در تحقیقات بعدی چنین آمده است که آگورا همان باسیلیکای بازارچه دوران رومیان میباشد که با مانشت های معرفی داستن اسکیلا به تصویر کشیده شده است.
برای برگزاری مراسم دینی تئاترون ساخته شده اما نیمه تمام مانده است و از طرفی در میان بناهای مهم مگنزیا یک توالت عمومی با ظرفیت ۳۲ نفر، اودئون، استادیون، گیمنازیون، صومعه روم، دیوار بیزانس و مسجد چرکس موسی متعلق به قرن پانزدهم واقع شده است.
شهر باستانی آلاباندا
نام آلاباندا ریشه در زبان کاریا دارد و از ترکیب دو کلمه آلا (به معنای اسب) و باندا (به معنای نژاد) ساخته شده است. به گفته استفانوس تاریخنگار دوره بیزانس، آلاباندا نام خود را از آلاباندوس فرزند کینگ کار که در مسابقه اسب سواری اول شده یدک گرفته است. سیسرو در کتاب خود بنام دنیای خدایان نوشته که این شهر نام خود را از خدای کاریا یعنی آلاباندوس گرفته است. در قرن سوم پس از میلاد در خصوص آلاباندا آمده است که پادشاه سلوکیان نام این شهر را Antakya on the Chrysorrhoea گذاشته است. در زمان امپراطوری روم که ۷۰ سال قبل از میلاد مسیح بر تمامی نواحی آناتولی حاکم شده بود، آلاباندا بعنوان بیست و یکمین شهر به حکومت آسیا ملحق شده است. افس ۴۸ سال قبل از میلاد مسیح توسط م. آنتونیوس بعنوان پایتخت ایالت معرفی شده و میلت، پرینه، ترالیس و نیسا به این شهر ملحق شده اند. برای دسترسی به آلیندا میتوانید از مرکز شهر باستانی عبور کنید.
شهر باستانی آلیندا
هرچند که اطلاعات زیادی در خصوص آلیندا در دسترس نیست اما در این حد اطلاع در دست است که یکی از شهرهای مهم کاریا بوده است. آلیندا در دوران هلنیستی نمایانگر فرهنگ یونان بوده است. این شهر که در دوران امپراطوری روم اهمیت خود را حفظ کرده بود، در قرن سوم پس از میلاد واحد پولی خود را ضرب کرد. آلیندا در دوران بیزانس بعنوان یک مرکز روان درمانی در شهر بزرگ آفرودیزیا در آمده است.
اطراف آلیندا با دیوارهای قلعه محصور بوده که تا به امروز این دیوارها به خوبی حفظ شده اند. بخشی از کانالهای آب که آب شهر را تامین میکرده اند هم به خوبی محافظت شده است. یکی از مهمترین ساختمانهای آلیندا که امروز هم روی پا ایستاده آگورا میباشد. در جنوب این ساختمان که به شکل یک مستطیل است یک بازارچه سه طبقه وجود دارد. این ساختمان یک آمفی تئاتر است که در دامنه جنوب غربی آکروپل قرار گرفته و بر روی یک صخره طبیعی ساخته شده است. صحنه این آمفی تئاتر که به کلی تخریب شده، دارای خصوصیات معماری دوران هلنیستی میباشد. این آمفی تئاتر بهمراه بعضی ملحقات در دوران رومیان هم مورد استفاده قرار گرفته است.
شبه جزیره دیلک
شبه جزیره دیلک و پارک ملی دلتای مندرس بزرگ یک شگفتی طبیعی با هزاران نوع گونه پرنده، غنای دنیای زیر آب و تنوع تاریخی و فرهنگی میباشد. این شبه جزیره که نمونه بسیار زیبایی از پوشش گیاهی ماکیان در ترکیه را داراست، یک باغچه بوتانیک بی نظیر با فلور غنی بشمار میرود. یکی از مقاصد مهم پرندگان کوچ نشین در منطقه اژه میباشد.
پارک ملی که در حیطه استحفاظی شهرستانهای کوش آداسی، سوکه و دیدیم واقع شده بعلت اینکه موزه انواع گیاهان چرخ فلکی در منطقه آناتولی میباشد از سوی شورای اروپا در قالب نقشه منابع بیوژنتیک اروپا بعنوان منطقه پرورش بیوژنتیک فلور شناخته شده است. این منطقه از مدیترانه تا دریای سیاه در قالب یک منطقه به هم متصل دیده میشود. تنوع بیولوژیکی این منطقه به همراه رودخانه مندرس بزرگ، بدلیل دارا بودن گیاهان کمیاب و بومی از اهمیت بین المللی برخوردار است.
در شبه جزیره زیرساخت ورزشهایی از قبیل ماهیگیری با قلاب، دوچرخه سواری، پیاده روی در طبیعت، حیات وحش و سیر از دید پرندگان میسر و در دسترس است. بالکن سیر و تماشای این منطقه یک نقطه ایده آل برای علاقه مندان به عکس برداری از منظره بی نظیر طبیعت بشمار میرود.
پلاژهای با پرچم آبی با آبهای براق
آیدین، کوش آداسی و دیدیم با ریزورت های گردشگری خود که سه فصل از سال فعالیت دارند، خط ساحلی خود به طول ۱۴۸ کیلومتر و دریایی نیلگون و خلیج های بی نظیر خود درخور توجه میباشد. آیدین در کل دارای ۳۵ پلاژ با پرچم آبی میباشد که پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است. از جمله این پلاژها میتوان به پلاژ پیگاله، پلاژ گوزل چاملی، پلاژ دریای زنان، پلاژ سئوگی، پلاژ جزیره کبوتر (گوورجین)، پلاژ آلتین کوم (شن طلایی)، پلاژ آقبوک اشاره کرد. امکانات لازمه برای انجام ورزشهای روی آب و زیر آب در منطقه آیدین که دارای آب و هوایی معتدل در منطقه مدیترانه است به وفور وجود دارد.
شما میتوانید انتخاب کنید...
غواصی در خلیج کوش آداسی برای کشف اعماق آب،
چتربازی دریایی برای تماشای سواحل پر پیج و خم زیبای منطقه از دید پرنده،
موج سواری هوایی برای حس وزش شیرین باد و
تور قایق سواری برای استراحت در خلیج های زیبا.
پلاژ دریای زنان
دریایی بانوان که یکی از پلاژهای محبوب کوش آداسی میباشد دارای یک ساحل شنی و دریای کم عمق است که برای انجام تعطیلات خانوادگی بسیار ایده آل میباشد. یک پلاژ شلوغ در ماههای تابستان. منطقه ساحلی کوش آداسی که دارای خدمات با کیفیت و امکان اقامت در خانه های تابستانی اجاره ای میباشد به مرکز شهر بسیار نزدیک است. در اطراف پلاژ دریای بانوان که شبهای بسیار مهیجی دارد مراکز خرید و رستوران های بسیار متنوعی وجود دارد.
پلاژ جزیره گوورجین
پلاژ جزیره کبوتر (گوورجین) که با اسکله چوبی کنار دریا، اماکن گردشگری باکیفیت همراه با رستورانها و کافه های متنوع در اطراف قلعه تاریخی جزیره کبوتر (گوورجین) و دریای تمیز خود معروف است یکی از پلاژهای با پرچم آبی و مشهور کوش آداسی بشمار میرود. پلاژ که در مسیر قلعه جزیره کبوتر (گوورجین) قرار گرفته علیرغم اینکه در یک منطقه صخره ای قرار دارد، در مرکز توجه بسیاری از علاقه مندان شنا در دریایی براق قرار دارد.
پلاژ پیگاله
پلاژ پیگاله که با ویرانه های شهر باستانی پیگاله در شمال کوش آداسی محصور شده نام خود را از این شهر باستانی یدک گرفته است. در نزدیکی پلاژ پیگاله که یک ساحل عمومی میباشد یک پلاژ بنام کوشتور وجود دارد که در عین حال یک دهکده تعطیلات میباشد.
ساحل آلتین کوم (شن طلایی)
شما میتوانید در بسیاری از ایام سال در پلاژ آلتین کوم (شن طلایی) منطقه دیدیم که یک پلاژ با پرچم آبی میباشد و ساحلی شنی و آبی شفاف دارد همواره حمام آفتاب بگیرید. این طبیعت بی نظیر که همواره جریان طبیعی آب تمیز در آن وجود دارد، گزینه های زیادی را به بازدیدکنندگان خود ارائه میدهد. شما میتوانید بر روی شن های طلایی این منطقه حمام آفتاب بگیرید و در آب شفاف و خنک منطقه شنا کنید و از امکانات ورزشهای آبی متنوع در اینجا لذت ببرید. در این قصبه ساحلی که امکانات رفاهی زیادی دارد میتوانید از مغازه های محلی مستقر در خیابان یالی خرید کنید و در بارها و کافه ها و رستورانهای منطقه شبهای متفاوتی برای خود رقم بزنید.
پلاژ آقبوک منطقه دیدیم
پلاژ آقبوک منطقه دیدیم بعنوان یکی از نقاط گردشگری برای لذت بردن از دریا و طبیعت فقط ۲۰ کیلومتر با مرکز شهر فاصله دارد. این پلاژ بدلیل آب زلال و آرامش ساحلی خود در بین سایر پلاژها معروف تر و محبوب تر میباشد. پلاژ آقبوک یکی از پلاژهای دارای پرچم آبی استان آیدین میباشد.
پلاژ تاوشان بورنو
این پلاژ محل تلاقی دریا و جنگل میباشد و یکی از پلاژ های دارای پرچم آبی استان آیدین است. این پلاژ در درون پارک طبیعت تاوشان بورنو در منطقه یالی کوی شهرستان دیدیم قرار دارد. در اطراف ساحل رستورانها و کافه های متنوع، امکانات رفاهی و محیط مخصوص کمپ وجود دارد.
کوههای باش پارماق و صخره های قدیمی لاتموس
لاتموس که در عصر باستان از اهمیت قدسی بالایی برخوردار بود در اثر فرسایش صخره ها با وزش باد قرن ها پیش ایجاد شده است. کشف یک کتیبه هیروگلیف لووی در صخره های لاتموس کوههای باش پارماق منجر به شهرت تاریخی این منطقه شد.
قدمت نقوش صخره ای ماقبل تاریخ که در دل یک غار در دامنه صخره های لاتموس کشف شده به ۷ الی ۸ هزار سال قبل از میلاد باز میگردد و مهر تسجیلی بر حیات فرهنگی و مسکونی غنی در این منطقه میباشد. از مسیر پیاده روی در این منطقه به سمت باغ های زیتون و صومعه ها سالهاست که دسترسی وجود دارد و با یک پیاده روی ۴۵ دقیقه ای میتوان به غار رسید. صومعه یدیلر که به ظاهر در میان صخره های عجیب لاتموس پنهان شده، یک گنج ارزشمند و درخور بازدید است که نقوش دیواری آن بر روی صخره ها ترسیم شده است. در دل صخره های لاتموس تعداد زیادی صومعه بیزانس، غارهای کشیش و پناهگاه وجود دارد.
پارک طبیعت دریاچه بافا و شهر باستانی هارکلیا
دریاچه بافا بعنوان بزرگترین دریاچه منطقه اژه در جنوب شرقی دلتای مندرس بزرگ قرار گرفته است. آب این دریاچه که در نتیجه گلی شدن رودخانه مندرس در خلیج لاتموس بوجود آمده کمی شور است و محل زندگی بسیاری از گونه های پرنده میباشد. اطراف دریاچه بافا با درختان زبان گنجشک، زیتون و کاج قرمز پوشیده است و یکی از مناطق کوچ نشینی زمستانی برای پرندگان آبی میباشد.
شهر باستانی هارکلیا در شرق دریاچه قرار دارد. محل تلاقی دریاچه بافا و شهر باستانی هارکلیا یکی از مسحور کننده ترین زیبایی های طبیعت در طول تاریخ میباشد. هارکلیا که مقام یک روان درمان را در دوران بیزانس بر عهده داشت، یکی از مراکز مهم زیارتی و عبادتی برای مسیحیان بشمار میرود. هارکلیا که نشانگر سرنخ هایی از دوران ماقبل تاریخ است، بدلیل دارا بودن شرایط مخفی گاهی منجر به مخفی شدن بسیاری از صومعه ها و عبادتگاهها در بین صخره ها شده است.
منطقه تماشای پرندگان
دریاچه بافا که در حیطه استحفاظی دو استان آیدین و موغله قرار دارد برای بسیاری از پرندگان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این منطقه بدلیل تولید مثل گونه های پرندگان از قبیل پراتینکل شرقی و خروس کولی سینه سیاه به یک منطقه مهم با موقعیت حساس برای پرندگان تبدیل شده است. پلیکان های دالمی که از دلتای مندرس بزرگ می آیند در طول سال در این دریاچه قابل مشاهده میباشند. دریاچه بافا در فصل زمستان برای پرندگان آبی بسیار اهمیت دارد. از جمله گونه های زمستانی در این منطقه میتوان به کشیم کوچک، کشیم شانه دار بزرگ، کشیم گردن سیاه، باکلان بزرگ، باکلان کوچک، اردک بور، اردک سیاه کاهکل و غاز وحشی اشاره کرد. در بین ماههای اکتبر و آوریل که سطح آب بالاست، پرندگان وحشی و درنده از جمله سارگپه (شاهین) پا بلند هم در دریاچه دیده میشود. علاقه مندان به تماشای پرندگان میتوانند در این منطقه توقف کنند و به راحتی گونه های مختلف پرندگان را تماشا کنند.
دهکده قدیمی دوغان بیک
دهکده قدیمی دوغان بیک که در شبه جزیره دیلک و در فاصله ۳۰ کیلومتری از منطقه سوکه قرار گرفته یک دهکده ی ترک شده از سوی رومیان بود که در حین مبارزات ملی و در نتیجه مبادله جمعیت بین ترکیه و یونان خالی از سکنه شد. این دهکده که تحت عنوان دوماتیا به معنای اتاق در زبان یونانی ایجاد شده است در طول زمان به دوغان بیک تغییر نام داده است. خانه ها، مغازه ها، بیمارستانها، چشمه ها و سایر بناهای این دهکده که در دامنه کوههای میکاله (دیلک) قرار گرفته نشانی از معماری دوران عثمانی پسین در خود دارند. خانه هایی که در گذشته به دلیل مبادله جمعیت ترک شده بودند، توسط مالکین جدید خود مرمت شده اند. این دهکده علاقه مندان به عکاسی و زندگی اصیل را به خود جذب میکند.
قلعه آرپاز
این قلعه که در شهرستان نازیللی قرار گرفته در دوران امپراطوری عثمانی در قرن هجدهم بنا نهاده شده است. این بنا که در اسن کوی از توابع نازیللی واقع شده در جوار قلعه هارپاسا از بقایای شهر کاریا ساخته شده است. در بعضی از منابع نام این منطقه قلعه آرپاز (برج آرپاز) قید شده است. این منطقه توسط لردهای آرپاز که صاحب مزارغ بزرگ در قرن نوزدهم بوده اند و وسعت مزارع آنها تا منطقه آقچای می رسیده درست شده است. اما با توجه به ویرانه های باقیمانده از دوران عثمانی در قرن هفدهم و هجدهم، اینطور به نظر میرسد که این بنا در قرنهای قبل ساخته شده و در آن دوران بازسازی و مرمت شده است.
قلعه کورتکه
در دهکده های اطراف دره عرب آپیشتی واقع در منطقه بوزدوغان استان آیدین، بقایایی از شهرهای مربوط به دوران بیزانس و روم وجود دارد. قلعه کورتکه در یکی از دهکده های اطراف دره بنام دهکده کورتکه قرار دارد. بر روی تپه ای که قلعه در آن واقع شده بقایایی از شهر باستانی سیاتیس که یکی از انواع شهری للگ در دوران کاریاها بشمار میرود وجود دارد. بر رپوی تپه صخره ای یک آکروپلیس، در شرق و غرب آن یک برج و در مرکز آن یک خزینه وجود دارد.
کاروانسرای اوکوز محمت پاشا
کاروانسرای اوکوز محمت پاشا که به شکل یک قلعه داخلی کوچک میباشد، امروزه بعنوان یک هتل و تفرجگاه توریستی مورد استفاده است. سقف کاروانسرا بصورت مثلثی و نوک تیز است که از ترکیب سنگ سخت و گل و لای درست شده است. در دل طبقه از کاروانسرا کنار هم اتاق ها به ترتیب وجود دارند. درب ورودی بزرگ و عظیم آن با مرمر پوشیده شده است. در دوره های مختلف مرمت سازی شده و تا به امروز حفظ شده است.
مسجد جهان اوغلو
مسجد جهان اوغلو که در محله کوپرو باشی استان آیدین قرار گرفته به سال ۱۷۵۶ به خواست مدرس عبدالعزیز جهان اوغلو ساخته شده است. این مسجد مربعی شکل که بر روی اراضی شیب دار بنا نهاده شده از ترکیب سنگ سخت و آجر ساخته شده و در بعضی از نقاط نمای آجری آن دیده میشود. مسجد جهان اوغلو که در دوران جنگ و اشغال خسارت دیده است، در سالهای مختلف مرمت سازی شده است. مرمت سازی این مسجد در سال ۲۰۱۰ به اتمام رسید و به یک نمای زیبا دست پیدا کرد.
مسجد جامع و عمارت بالات الیاس بیک
مسجد الیاس بیک در دهکده بالات در جوار شهر باستانی میلت قرار گرفته در سال ۱۴۰۴ میلادی ساخته شده است. در ساخت این مسجد که با عنوان مسجد جمعه هم شناخته میشود از سنگ های مرمر شهر باستانی میلت هم به کار رفته است. مسجد الیاس بیک که فضای درونی و بیرونی آن با مرمر پوشانده شده یکی از بناهای ارزشمند از نظر سنگ کاری بشمار میرود. محراب مرمرین این مسجد که دارای اشکل هندسی است یکی از نمونه های زیبای آن دوران بشمار میرود. پروژه مرمت سازی عمارت الیاس بیک در منطقه بالات از سوی اروپا نوسترا با هدف حفظ ارزشهای میراث فرهنگی اروپا در سال ۲۰۱۲ موفق به دریافت جایزه بخش بازسازی و مرمت آثار تاریخی شد.
مسجد احمد غازی در چینه باستان
مسجد احمد غازی واقع در روستانی چینه باستان از توابع شهرستان چینه میباشد که قدمت آن به نیمه اول قرن چهاردهم باز میگردد. قدیمی ترین مسجد استان آیدین بشمار میرود. این مسجد که ملقب به مسجد مقدس است و دارای بزرگترین گنبد در دوران خود میباشد، قطر گنبد آن ۱۷ متر و ضخامت دیوارهای مسجد ۱.۷۰ متر میباشد. علیرغم سادگی دیوارهای داخلی، چوب کاری ها، اشکال هندسی و متنوع بکار رفته بر روی دیوارها و چوب ها جلب توجه میکنند.
سیتاسلو ینی پازار
ینی پازار که در ۴۰ کیلومتری شرق آیدین و در جنوب رود مندرس بزرگ قرار گرفته، از سمت شمال توسط جنگلهای کوه مادران محصور شده است. بعنوان اولین منطقه مسکونی اورتوسیا در ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح محسوب میشود. استرابون معتقد است که بقایای اورتوسیا بعنوان یکی از سکونتگاههای کاریا در نتیجه کاوشگری موزاییک ها کشف شده و در موزه باستان شناسی آیدین به نمایش گذاشته شده است.
در اواخر قرن هفدهم یکی از خاندان های خوانین آن زمان بنام جهان اوغوللری یک سکونتگاه جدید در محل ینی پازار بنا نهاده است. ینی پازار بدلیل عدم دسترسی به راههای تجاری از گذشته تا به امروز از راه کشاورزی و دامداری امرار معاش کرده و محصولاتی همچون ذرت، پنبه، زیتون، روغن زیتون، انجیز و ترشیجات در آن تولید میشود. بدلیل دارا بودن جمعیت کم، حفظ آیین و رسومات، ارزشهای خاص، فرهنگ غذایی غنی، روابط دوستانه و میهمان نوازی سکنه، نوع دوستی و صلح دوستی مردم و آرامشی که دارد بعنوان هجدهمین سیتاسلوی ترکیه انتخاب شده است. از جمله اماکن درخور بازدید در ینی پازار میتوان به موزه یوروک علی افه، دریاچه دیپ پایین، پارک پیکنیک چاملیک اشاره کرد. همه ساله به منظور حفظ فرهنگ محلی و سنتی در اینجا مراسم کشتی شترها و فستیوال مهاجرین برگزار میشود.
ییلاق های سرسبز، دره های بی نظیر و غارها
آیدین بدلیل موقعیت جغرافیایی که دارد از همه طرف توسط کوهها محصور میباشد لذا بخاطر دارا بودن هوای تمیز و طبیعت سرسبزش از ییلاقهای بی شماری برخوردار است. در اینجا افراد علاقه مند به طبیعت گردی و پیاده روی در طبیعت میتوانند از امکانات ورزشی ییلاق ها استفاده کنند و خانه های ییلاقی و فرهنگ محلی اینجا را بازدید نمایند. دره های زیبا و فوق العاده ای که در طول سده های متمادی ساختاری جغرافیایی به خود گرفته اند امکانات ویژه ای برای تورهای قایق سواری، کوهنوردی، کشف زیبایی های طبیعت و ورزشهای طبیعی ارائه میکنند.
ییلاق پاشا
ییلاق پاشا که تقریبا در ۲۵ کیلومتری از مرکز آیدین قرار دارد، در دامنه کوه جویزلی در ارتفاع ۱۲۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. ییلاق های مستقر در ارتفاعات کوه از هوای پاکیزه برخوردار بوده و دارای پوشش درختی غنی از نوع کاج قرمز و سیاه و سرو میباشد. هتل ها، خانه های ییلاقی قدیمی، کمپ و محل پیکنیک برای اقامت گزیدن در فضای ییلاق مهیا میباشد. نام این ییلاق از تاریخ یدک گرفته شده و بدلیل اینکه در زمان عثمانی در فصول گرم وزرا برای لذت بردن از هوای خنک ییلاقی به این منطقه می آمده اند به ییلاق پاشالار هم شهرت پیدا کرده است.
ییلاق مادران
ییلاق مادران بر روی فله کوه مادران بعنوان بلندترین کوه منطقه آیدین قرار گرفته و در بین سه منطقه چینه، ینی پازار و بوزدوغان واقع شده است. این ییلاق در ۴ کیلومتری از مرکز شهرستان بوزدوغان و در روستای مادران قرار گرفته و دارای یک مسیر تقریبی ۷ کیلومتری برای صعود به قله میباشد. شما میتوانید در کنار مناظر طبیعی بی نظیر از پوشش گیاهی و درختی این منطقه نیز لذت ببرید. امکان پیاده روی در طبیعت در فصل تابستان برای استفاده از خنکی هوا همچون اهالی بومی ییلاق و بازدید از خانه های ییلاقی وجود دارد. با توجه به اینکه پرورش بز در منطقه رونق دارد، در همه جا بز و چادرهایی از جنس پشم بز مشاهده خواهید کرد. همچنین مقبره مادران بابا که گویی یک تیرانداز در دوران عثمانی بوده نیز در این منطقه واقع شده و قابل بازدید است.
ییلاق قهوه دره سی
در داخل محدوده استحفاظی شهرستان قره جه سو، ییلاقی تحت عنوان قهوه دره سی در دامنه کوه کارینجالی واقع شده که دارای طبیعتی رنگارنگ و خانه های ییلاقی سبز و پوشش گیاهی و درختی متنوع است که بازدید از آن خالی از لطف نیست. ییلاق قهوه دره سی برای دور ماندن از زندگی شهری، زندگی در دل طبیعت و سپری کردن اوقات توأم با آرامش جای بسیاری ایده آلی شمار میرود. همچنین دارای مسیرهای مناسب برای علاقه مندان به طبیعت گردی و دوچرخه سواری میباشد.
دره عرب آپیشتی (اینجه گیز)
دره عرب آپیشتی که در مرز سه استان آیدین، دنیزلی و موغله واقع شده و نیز با نام اینجه گیز هم شناخته شده یکی از شگفتی های طبیعت است که درخور کشف بوده و یکی از نقاط مناسب برای قایق سواری است.
دره عرب آپیشتی که در نتیجه فرسایش خاک سد کمر در شهرستان بوزدوغان استان آیدین بوجود آمده دارای عمقی به ارتفاع ۳۸۰ متر و طولی به درازای ۶ کیلومتر است. یکی از نادر نقاطی است که در آن بقایای دوران باستان و بناهای طبیعی در طول تاریخ و گردش روزگار باهم گره خورده اند. دره که در وادی آقچای و در بین دو دریاچه قرار گرفته یکی از مخفی گاههای بشری در طول تاریخ برای انجام مناسک دینی بوده است. در اطراف دره علاوه بر قلعه کورتکه که در دهکده کورتکه قرار گرفته و سایر دهکده ها، بقایایی از شهرهای باستانی دوران روم و بیزانس و شهر باستانی سیاتیس مربوط به دوره کانیا وجود دارد. در زمان های اخیر یک مقبره (مزار) مرموز کشف شده که نخمین زده میشود قدمت آن به ۲۵۰۰ سال قبل باز میگردد و متعلق به پارسیان است. با کاهش سطح آب سد، پلی که نامش کمر کوپرو میباشد و توسط نیروهای ارتش اسکندر مقدونی ساخته شده و غارهای ترتیبی ایجاد شده در زیر آبهای آقچای قابل رویت میباشند.
در تور قایق سواری ۱.۵ الی ۲ ساعته دره عرب آپیشتی حتما شرکت کنید. یکی از گزینه های جایگزین در کشف دره، انجام پیاده روی در پارکور منطقه میباشد. در هر دو حالت در نقاط مختلف این شگفتی طبیعت میتوان عکسهای فوق العاده گرفت.
دره قره باغلار
دره قره باغلار که ورودی آن در مسیر بین دهکده گورله پایین و دهکده قره باغلار از توابع شهرستان قره جه سو میباشد قرار گرفته به دره گورله میریزد.طول این دره که آب آن به سد کمر میریزد ۲.۵ کیلومتر بوده و علیرغم اینکه عمق آن در شروع کم است اما در وسط راه بعضا به عمق ۵۰ متر هم میرسد. سه آبشار در دل این دره قرار دارد که باید با طناب از آنجا پرید. علاقه مندان به ورزشهای طبیعی در بعضی از نقاط دره که عرض آن فقط برای عبور یک شخص مناسب است میتوانند زمان خود را سپری نمایند.
غار سیرتلانینی
این غار که در حدفاصل دهکده های جامراسی بالا و نارلی گدیک از توابغ شهرستان قره جه سو واقع شده حدودا از آفرودیزیا ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. طول این غار به طور کلی ۳۴۸ متر و عمیق ترین نقطه آن ۳۲ متر است. ورودی آن بسیار تنگ و باریک و نفر رو است و که پس از عبور از آن وارد فضای خالی اصلی میشوید. سالن که به شکل یک گالری بزرگ است و پس از عبور از یک ورودی باریک امکان ورود به آن وجود دارد با ۵ الی ۶ ستون تقسیم بندی شده است. تکه های سرامیکی قابل رویت در بخش های نزدیک به ورودی گالری حاکی از سکونت افراد در اینجا در دوران باستان میباشد. این غار که پوشیده از استالاگتیت و استالاگمیت و ستونهای متنوع و لانه های خفاش است یکی از شگفتی های طبیعی درخور بازدید میباشد.
غار زئوس
غار زئوس در ۱۰۰ الی ۱۵۰ متری ورودی پارک ملی دلتای مندرس بزرگ در شبه جزیره دیلک گوزل چاملی قرار گرفته و یک غار عمیق با استخر آبی کوچک در دامنه کوه میباشد که بسیار مسحور کننده است. آب این استخر طبیعی است و از منبع خود تغذیه میشود. شهر باستانی پانیونیون در نوک این تپه قرار دارد. محل جوشیدن و تغذیه آب در دل این غار طبیعی هنوز مشخص و کشف نشده است. بر اساس افسانه های یونانی در خصوص خدای آسمان زئوس، احتمالا نام این غار زئوس گذاشته شده است. روایت شده که زئوس از ترس غضب برادرش پوسیدون به این غار پناه آورده و در آبهای این غار استحمام کرده است. غار زئوس یکی از زیبایی های پنهان شده در دل پارک ملی است که میبایست حتما توسط بازدیدکنندگان پارک ملی بازدید شود.
